راهنمای انتخاب و خرید محافظ ولتاژ،
انواع محافظ برق یا محافظ لوازم برقی در برابر نوسانات غیرمجاز ولتاژ برق
آیا میدانید محافظ چیست و چه کار میکند؟
محافظ دستگاهی الکترونیکی است که از وسایل برقی در برابر نوسانات غیرمجاز ولتاژ برق محافظت میکند. به این صورت که هرگاه ولتاز برق بیش از حدمجاز یا کمتر از حد مجاز باشد، برق وسیله مصرف کننده را قطع میکند تا آن وسیله آسیب نبیند. میدانیم شوکهای برق ممکن است به لوازم برقی آسیب برسانند. خطر دوفاز شدن برق شهر و نوسان نامناسب برق، همواره وجود دارد. شاید شما تجربه سوختن لوازم برقی بعلت نوسان غیرمجاز برق یا یک قطع و وصل ساده را داشته باشید. متاسفانه در سالهای گذشته در ایران قطعی برق، قطع و وصل برق، دوفازشدن و نوسانات غیرمجاز، مکرر اتفاق افتاده است.
محافظهای هوشمند الکترونیکی با پایش منظم ولتاژ، هرگاه ولتاژ خارج از محدوده تعیین شده باشد، برق مصرف کننده را قطع میکنند و هرگاه ولتاژ مناسب شود، پس از مدت تعیین شده ( زمان تاخیر در وصل ) برق را وصل میکنند.
محافظ چیست و چگونه کار میکند؟ بزودی در مقالهای دیگر ( چگونه محافظ بسازیم؟ )
انواع محافظ لوازم برقی در برابر نوسانات برق:
محافظهای ولتاژ را میشود به چهار دسته کلی تقسیم کنیم:
الف - محافظ تجهیزات دیجیتال و الکترونیک،
ب - محافظ تجهیزات الکتروموتوردار،
ج - محافظ کلی لوازم برقی،
د - محافظ سه فاز
الف - محافظ تجهیزات دیجیتال و الکترونیک:
لوازم دیجیتال از یک مدم و شارژر کوچک، تا کامپیوتر و سرور، ارزشمند و پرکاربر و غالبا حساس هستند. شوکها و نوسانات ناخواسته برق ممکن است به آنها آسیب برسانند. گذاشتن محافظ در مسیر وسیله برقی و دیجیتال، سبب افزایش عمر آنها میشود .
محافظ تلویزیون و لوازم صوتی تصویری:
محافظ کامپیوتر، محافظ مدم، شارژر موبایل و تجهیزات دیجیتال دیگر: محافظ کامپیوتر، محافظ ولتاژ پنج خانه مدل ML-5000 کامپیوتری با کابل دو متری
محافظ پکیج: منظور از پکیج، پکیجهای گرمایشی است. داخل این پکیجها یک برد فرمان و کنترل الکترونیک و پمپ و سیستم جرقه زن وجود دارند.
محافظ آیفن ( آیفون تصویری و صوتی ): محافظ برق هوشمند برای آیفن، دربازکن، دزدگیر، دوربین مداربسته و همه تجهیزاتی که دوشاخه ندارند و بطور دایم به برق وصلند.
ب - محافظ تجهیزات الکتروموتوردار:
زمان تاخیر برای تجهیزات الکتروموتوری غالبا بیشتر است. زمان تاخیر برای تجهیزات کمپرسوردار مانند یخچال و کولرگازی و تهویه های کمپرسوری باید حداقل سه دقیقه باشد و اغلب در حدود سه تا پنج دقیقه است. ضمنا جریان استارت الکتروموتورها معمولا دو تا سه برابر جریان نامی آنها است؛ لذا توان ( ولت آمپر ) محافظ باید بیش از دوبرابر توان نامی دستگاه مصرف کننده باشد.
محافظ یخچال / محافظ یخچال فریزر:
محافظ ماشین لباسشویی و ظرفشویی:
محافظ کولر گازی:
محافظ لوازم خانگی:
ج - محافظ کلی لوازم برقی ( محافظ پشت کنتوری - محافظ زیرکنتوری ) :
این محافظها با قدرت و آمپر بالا ( 40 آمپر - 63 آمپر ) در مسیر اصلی جریان برق بعد از کنتور قرار میگیرند و کار محافظت همه لوازم برقی را در برابر ولتاژهای غیرمجاز انجام میدهند. به جای استفاده از محافظ ولتاژهای متعدد برای هر وسیله برقی، میتوانید با استفاده از یک محافظ کلی لوازم برقی تمام وسایل برقی خود مانند یخچال فریزر، پکیج، کولر آبی، کولرگازی، تهویه، تجهیزات صوتی تصویری را در برابر نوسانات ولتاژ، شوک های الکتریکی، و دو فاز شدن حفاظت کنید.
د - محافظ سه فاز :
نکات مهم در خرید محافظ ولتاز:
برای انتخاب و خرید محافظ برق توجه به نکات و پارامترهای زیر مهم است:
آیا محافظ برق کافی است؟ آیا یک محافظ ایمنی کامل را ایجاد میکند؟
اگر کسی تصور کند که یک محافظ ولتاژ به طور کامل می تواند از تجهیزات برقی حساس محافظت کند سخت در اشتباه است. غالبا محافظ های موجود در بازار ایران توانایی تثبیت ولتاژ را ندارند و در زمان هایی که ولتاژ از یک بازه ای خارج شود خروجی را قطع می کنند. انجام همین عمل تا حد زیادی از سوختن وسایل برقی جلوگیری می کند. اما اگر لازم است ولتاژ ثابت نگه داشته شود باید از استابلایزر یا ترانس اتوماتیک استفاده نمود. استابلایزرها با تکنولوژی های رله ای، سرو موتوری و استاتیک ساخته میشوند و محافظهایی قویتر و کاملتر برای تمام تجهیزات الکتریکی هستند. برای محافظت بیشتر از عزیزانتان و تجهیزاتتان باید از مجموعه ای از تجهیزات استفاده کنید. همانطور که برای ایمنی اتومبیل یا خودرو باید مجموعه ای از تجهیزات مطابق استانداردها و مقررات داشته باشیم، برای ایمنی در برق ساختمان هم باید مجموعه ای از تجهیزات مطابق استانداردها و مقررات ملی ساختمان داشته باشیم.
بعضی از اقدامات و تجهیزات برای ایمنی لوازم برقی و ایمنی جان انسانها و حیوانات در برابر برق:
چاه ارت و سیمکشی ارت ( هم بندی )
فیوز و کلید مینیاتوری
محافظ و استابیلایزر
کلید محافظ جان ( کلید اتوماتیک جریان باقیمانده )
کلید ایزولاتور کولر
بهترین محافظ لوازم برقی:
با توجه به تنوع زیاد محافظها در بازار ایران، و با توجه به تفاوت کاربردها و سلیقه ها ما یک محافظ خاص را به عنوان بهترین محافظ ولتاژ یا بهترین محافظ لوازم برقی در برابر نوسانات برق معرفی نمیکنیم. اما دوست داریم تجربیات و دیدگاهها و اطلاعاتتنان را در این زمینه به اشتراک بگذارید. لطفا اگر تجربه ای یا اطلاعی از یک یا چند محافظ برق دارید، در بخش نظرات برای ما بنویسید.
با تشکر - کنترل پایا
چند برند معروف ایرانی و خارجی محافظ ولتاژ ، استابیلایزر و یو پی اس :
فاراتل