فن کویل (Fancoil) یا فن کویل یونیت به اختصار اف سی یو Fan Coil Unit = FCU دستگاهی جهت سرمایش و گرمایش و تهویه مطبوع در ساختمان است.
محتویات یا اجزای تشکیل دهنده فن کویل عبارتند از:
1. فن ( همراه با الکترو موتور )
2. کویل های سرمایشی و گرمایشی
3. فیلتر هوای قابل تعویض یا قابل شستشو
4. شیر فلکه
5. شیر هواگیری
6. ترموستات
7. شیر برقی
8. فیلتر هوا و بادزن؛
واحدهای فن کویل میتوانند دارای مقاومت الکتریکی وکویلهای کرمایش با بخار آب یا آب گرم کننده نیز باشند. غالب گرمکنهای الکتریکی برای استفاده در فصل پاییز در نظر گرفته میشوند تا مشکل تبدیل وضعیت تابستانی-زمستانی در سیستمهای دو لوله ای مرتفع گردد. وجود یک فیلتر قابل تعویض یا قابل شستشو با بازده 35 در قبل از بادزن موجب میگردد تا از مسدود شدن و گرفتگی مسیر عبور هوا از رئی کویل توسط خاک یا الیاف موجود در هوای در حال گردش جلوگیری شود همچنین با استفاده از این فیلتر از موتور بادزن حفاظت خواهد شد و مقدار الایندههایی که توسط هوا جابجا میشوند در داخل فضای تهویه شده کاهش میابد.تشتک تخلیه تقطیرات واحدهای فن کویل دارای عایق هستند. استفاده از عایقهایی با دهانه های دمپردار که برای اتصال به دریجه های تازه روی دیوارهای خارجی ساختمان طراحی شده اند اختیاری است.کاربرد این واحدها توصیه نمی شوند زیرا فشار باد موجب خواهد شد مقدار هوای تازه ورودی از کنترل خارج شود.
وقتی این واحدها در اقلیم سرد استفاده میگردند باید احتیاط لازم برای جلوگیری از یخ زدن کویل صورت پذیرد. البته ناگفته نماند که امروزه ترموستاتهای پیشرفته ای وجود دارند که مشکل یخ زدگی کویل ها به واسطه هوشمند عمل نمودن این ترمستاتها (CPA) از یخ زدن جلوگیری میکنند. در فن کویل ها درجه حرارت با ترموستات و مقدار رطوبت توسط هیومیدستات و مقدار هوا توسط فن و مقدار هوای تازه به روشهای متداول کنترل میشود .
انواع فنکویل
فن کویلها غالبا در انواع ( مدلهلی ) زیر ساخته میشوند:
1- فن کویل زمینی ظرفیت این فن کویلها ۲۰۰ الی ۱۰۰۰ فوت مکعب در دقیقه بوده و هوا را بصورت بالا زن یا روبرو زن منتشر میسازند.
2- فن کویل کانالی در ظرفیتهای ۶۰۰ الی ۲۰۰۰ فوت مکعب در دقیقه ساخته میشوند و به سه طرح زیر میباشد: ۱-کانالی سقفی توکار ۲-کانالی سقفی روکار ۳-کانالی دیواری روکار ایستاده
3- فن کویل سقفی ظرفیت این فن کویلها هم معمولاً بین ۲۰۰ الی ۱۰۰۰ فوت مکعب در دقیقه میباشد. این فنکویلها به دوصورت کابینت دار و بدون کابینت میباشند.
4- فن کویل دیواری
5- فنکویل ایستاده
نحوه کار فن کویل
فن کویلها معمولاً به دو صورت مورد استفاده قرار میگیرند. در حالت اول فن کویل فقط حرارت و برودت مورد نیاز را تامین میکند و هوای تازه توسط هوارسان مرکزی و بوسیله کانالهای توزیع هوا در سطح محل منتشر میگردد تا تهویه مناسب در محل مورد نظرانجام گیرد. در این حالت میزان بار سرمایی وگرمایی توسط ترموستات بکار رفته در فن کویل و با خاموش و روشن شدن فن تنظیم میگردد. در حالت دوم علاوه بر تامین حرارت و برودت مورد نیاز، وظیفه تامین هوای تازه را نیز بعهده دارد. بدین صورت که فن دستگاه، هوای تازه را از طریق دریچه تعبیه شده در پشت فن کویل گرفته و در محل پخش میکند.از محاسن این روش میتوان به کاهش هزینههای مربوط به سیستم هوارسان مرکزی و متعلقات مربوطه اشاره نمود و عدم فیلتراسیون هوای تازه از معایب این روش میباشد. فن کویلهای سقفی را میتوان به سیستم کانال کشی متصل و توسط ان چندین دریجه را تغذیه کرد.در مواردی که کنترل اختصاصی اتاقها ضرورت نداشته باشد و بتوان برگشت هوا را مشترک درنظر گرفت ( مثلآخانه های اپارتمانی)میتوان از یک فن کویل برای تغذیه چندین اتاق استفاذه نمود. در اینصورت برای تامین افت فشار بیشتر باید موتور بادزن بزرگتر انتخاب شود.هوای تازه ای که توسط هوارسان تامین میشود را در فن کویل سقفی میتوان به محفظه ورودی هوا به فن کویل و یا مستقیمآ به داخل اتاق تغذیه کرد. اگر هوای تازه را مستقیماً به داخل اتاق وارد می کنید باید آن را قبلاً تا درجه حرارت اتاق گرم کنید تا در صورت خاموش بودن فن کویل افراد احساس عدم اسایش نکنند.
انتخاب کویل بر مبنای درجه حرارت هوای مخلوط ورودی به کویل و درجه حرارت لازم در خروج از کویل انجام می شود به نحوی که نیازهای سرمایش و گرمایش اتاق را نیز پاسخگو باشد. فن کویلهای سقفی فضایی را درکف ساختمان اشغال نمی کنند و معمولاً ارزانتر هستند. در ساختمانها یا نواحی ای که مقدار بار گرمایش زیاد است استفاده از مدلهای عمودی (زمینی)نتایج بهتری خواهد داشت. با نصب فن کویل در دیوارهای خارجی یا زیر پنجره ها مقدار گرمایش بیشتر خواهد بود. انتخاب دستگاه فن کوئل برخی از طراحان هنگام انتخاب فن کویل هایی که کلید کنترل دور (3 سرعته)دارند . ظرفیت سرمایش اسمی در سرعت متوسط را مبنا می گیرند. این امر موجب افزایش ضریب اطمینان دستگاه و ارامتر کار کردن ان خواهد شد زیرا هنگامی که فن کویل در دور زیاد کار کند ظرفیت حرارتی ان افزایش خواهد یافت. وقتی هوای تازه قبلاً توسط سیستمهای مرکزی (هوارسان)تا درجه حرارت حدود 70 سرد یا گرم شده باشد فن کویل ها باید فقط بارهای سرمایی و گرمایی فضای مورد نظر را تامین کنند. معمولآ موتور بادزن فن کویلها از نوع موتورهای کوچک خازن دار یا قطب کوجک سایه ای و مجهز به محافظت در مقابل اضافه بار شدن هستند. توان مصرفی بزرگترین فن کویلها (حتی در سرعت زیاد)به ندرت از 30 تجاوز میکند وجریان راه اندازی انها از 2.5 تجاوز نخواهد کرد. درطراحی مدار سیم کشی باید مقررات ملی و محلی توجه شود.
معمولاً سیستم سیم کشی فن کویلها از سیستم روشنایی مجزا است. کنترل ظرفیت فن کویل میتواند توسط تغییر مقدار گذر آب درون کویل کنار گذر کردن هوا از اطراف کویل تغییر سرعت بادزن و یا ترکیبی از این روشها انجام شود. مقدار گذر اب توسط ترموستاتی که در مسیر هوای برگشت یا روی دیوار نصب می آگردد کنترل می شود کنترل سرعت بادزن می تواند از نوع دستی خودکار باشد. معمولاً کنترل خودکار بصورت روشن- خاموش است و انتخاب سرعت بصورت دستی انجام می شود . در برخی از فن کویلها از موتورهای دور متغیر برای تنظیم سرعت استفاده می گردد. وقتی کنترل ظرفیت فن کویل از طریق کنترل سرعت بادزن انجام می شود ترجیحاً از ترموستات اتاقی استفاده کنید استفاده از کنترل روشن – خاموش برای بادزن مناسب نیست زیرا: بقیه مطلب ادامه دارد...
چند مقاله مرتبط با فنکویل: