صرفه جویی انرژی با به حداقل رساندن زمان کارکرد تجهیزات تهویه مطبوع از طریق نصب سنسورهای پرسنل
تهویه موضعی
هوای محیط کارگران در صنایع مختلف بوسیله عوامل شیمیایی زیان آور آلوده می گردد
مواد آلاینده به شکل گاز ، دود ، مه ، گرد وغبار و… در هوا پراکنده شده و وارد سیستم تنفسی کارگران می شوند .ورود وجذب عوامل شیمیایی به بدن وقتی بیش از مقادیر مجاز باشد ایجاد ناراحتیهای تنفسی خواهد کرد .بدین جهت بایستی از طریق سیستمهای تهویه موضعی مانع از رسیدن این آلاینده ها به منطقه تنفسی کارگران شد .
تهویه موضعی عبارت از گرفتن هوای آلوده در محل تولید آلاینده وانتقال آن به خارج از محل وتصفیه هوا در صورت نیاز .
به منظور جلوگیری از تخریب محیط زیست ، همچنین بازیافت مواد با ارزش از لحاظ صرفه اقتصادی لازم است آلاینده را توسط وسایل جمع آوری کننده قبل از ورود به هوای اتمسفر ، تصفیه وپالایش نمود .
در این مکانهای که آلاینده که حاوی ذرات وفیومها فلزی گازها وبخارت باشد ، جهت جمع آوری آنها از اسکرابر مه پاش استفاده می شود .
اسکرابرها :
در اسکرابرها معمولاً پدیده جذب وجذب سطحی داریم .وکلاً به دو دسته تقسیم می شوند :
a) اسکرابرهای تر
b) اسکرابرهای خشک
در اسکرابرهای تر برای حذف آلاینده های موجود درهوا (گاز یا ذره )از مایعی استفاده می شود برای حذف ذرات توسط اسکرابر ذرات بدام افتاده روی قطرات مایع ضمیمه می شوند . پارامترهای مهم در اسکرابرهای تر برای حذف آلاینده شامل، نازلهای اسپری کننده، ساختمان ونتوری ومحدودیتهای آن، سطح برخورد بین گاز آلاینده ومایع، دهانه های سیکلونی، عواملی که برخورد گاز ومایع را تسهیل می کنند.
مزایای استفاده از اسکرابرها :
• فضای کمی اشغال می کنند .
• به عنوان چشمه ثانویه تولید ذره عمل نمی کنن.
• در اسکرابرها بر خلاف بگ هاوضها دما وکندانسه شدن بخار آب مشکل ایجاد نمی کند .
• احتمال خطر آتش سوزی وانفجار در آن خیلی کم است .
• نوعی جمع آوری کننده است که می توان بطور همزمان گاز وذره را بدام انداخت .
انواع اسکرابرها
وانتوری اسکرابر:
با کارایی بالا که بیشترین استفاده را دارد .فاکتورهای موثر در راندمان حذف ذرات توسط این نوع اسکرابرها به :
· توزیع اندازه ذره
· دبی گاز خروجی
· روش تماس مایع وگاز
· افت فشار در اسکرابر
اسکرابرهای پر شده :
این اسکرابرها برای حذف گازهای آلوده کاربرد دارند .در این غبار روبها حلقه های چینی ، سرامیک و... استفاده شده است نوعی چینی ترموپلاستیک با دانسیته با دانسیته بالا عمدتاً پلی اتیلن وپلی پرولین بیشترین کاربرد را دارند .معمولاً در اسکرابرها سعی می شود حذف کننده میست به منظور جلوگیری از خروج آلاینده به محیط استفاده شود .
برای جهت جریان گاز ومایع در این اسکرابرها سه الگو ارائه شده است :
a) جریان ناهمسو که هوای خروجی از پایین ومایع مورد نظراز قسمت بالا وارد می شود .اگر دبی مایع وگاز وعمل انباشتن مواد داخل برج بدرستی انجام نگیرد پدیده Flooding اتفاق می افتد یعنی مایع در فضا های خالی وفضاهای بین مواد پر کننده گیر افتاده وبجای اینکه آلاینده با مایع خارج شود ، مایع گیر می افتد .
b) جریان هوا ومایع هر دو همسو بوده وهر دو از بالا می آیند .
c) جریان مایع وگاز متقاطع هستند
اسکرابرهای خالی :
بیشتر برای خنک کردن گازها بکار می رود که البته در آنها تا حدی ذرات هم گیر می افتند .
هدف از انجام تهویه صنعتی، بهبود شرایط هوا برای کار پرسنل و کاربران است. بر خلاف تهویه مطبوع که هدف از آن بهبود شرایط دما و رطوبت هوا است، هدف اصلی در تهویه صنعتی کاهش میزان گازهای آلاینده در هوای محیط است. وجود گازهای آلاینده مانند گاز دی اکسید کربن، مونو اکسید کربن، اکسید های نیتروژن و ترکیبات گوگرد در هوا در صورتیکه از میازن مجاز فراتر رود، در کوتاه مدت و بلند مدت می تواند خطراتی جدی را برای افرادی که در معرض این گونه آلاینده ها قرار دارند، ایجاد نماید.
هدف از انجام تهویه صنعتی، بهبود شرایط هوا برای کار پرسنل و کاربران است. بر خلاف تهویه مطبوع که هدف از آن بهبود شرایط دما و رطوبت هوا است، هدف اصلی در تهویه صنعتی کاهش میزان گازهای آلاینده در هوای محیط است. وجود گازهای آلاینده مانند گاز دی اکسید کربن، مونو اکسید کربن، اکسید های نیتروژن و ترکیبات گوگرد در هوا در صورتیکه از میازن مجاز فراتر رود، در کوتاه مدت و بلند مدت می تواند خطراتی جدی را برای افرادی که در معرض این گونه آلاینده ها قرار دارند، ایجاد نماید.
در بسیاری از موارد بدلیل بزرگ بودن بیش از حد کارگاه یا کارخانه، تهویه صنعتی باید به صورت عمومی طراحی و اجرا شود. در حقیقت تهویه صنعتی عمومی باید به نحوی انجام شود که کل فضای مورد نظر تحت پوشش تهویه قرار گیرد. این نوع تهویه در حالتی است که تولید گازهای آلاینده و ذرات معلق در فضای وسیعی صورت گیرد.
یونیت های تهویه موضعی برای ایستگاه های جوشکاری و برشکاری
نوع دیگری از تهویه که به آن تهویه موضعی می گویند برای شرایطی در نظر گرفته می شود که در آن، تولید گازهای آلاینده در موقعیت های قابل تفکیک صورت گیرد و نیاز به انجام تهویه صنعتی در کل سالن نباشد. به عنوان مثال در واحد جوشکاری یک کارخانه تولیدی، می توان با استفاده از تهویه موضعی، اقدام به خارج کردن گازهای ناشی از جوشکاری در هر ایستگاه کاری نمود.
اجزای اصلی سیستم تهویه موضعی عبارت اند از :
1- فن مکنده
2- هود و ورودی هوای آلوده
3- داکت ها و کانالها
4- فیلتر
5- خروجی هوا و دودکش
نمای شماتیک یک نوع از سیستم تهویه موضعی مرکزی
نحوه عملکرد سیستم تهویه موضعی متمرکز بدین صورت است که ابتدا برای هر ایستگاه کاری که در آن گاز آلاینده تولید می شود، یک هود و دریچه ورودی هوا تعبیه می گردد. با باز شدن دریچه و آغاز تولید آلودگی، هوای آن محوطه به داخل کانال کشیده می شود. در قسمت قرارگیری فیلتر ، ذرات معلق و آلودگی های قابل رویت تصفیه می شوند. سپس گازها به داخل فن کشیده شده و پس از خروج از آن، از طریق دودکش به بیرون منتقل می شوند.
مهمترین مزایای تهویه موضعی، امکان تمرکز و تخلیه سریع آلاینده ها در نقاط مشخص مثل ایستگاه های جوشکاری بوده و در عین حال این روش موثر تهویه به کاهش مصرف انرژی کمک شایانی می نماید.
دلیل کاهش مصرف انرژی در صورت استفاده از تهویه موضعی، کم شدن میزان هوای خروجی نسبت به حالت استفاده از تهویه صنعتی عمومی است. بدین ترتیب میزان انرژی بسیار کمتری جهت سرمایش یا گرمایش هوای محوطه کارگاه یا کارخانه صرف خواهد شد.
مزایای سیستم تهویه موضعی عبارتند از :